Διατροφογνώστης

Από Κωνσταντίνα Μπακλώρη,Κλινική Διαιτολόγο-Διατροφολόγο MSc,RD

Στο post «Διατροφή πλούσια σε σίδηρο για σιδηροπενική αναιμία» μιλήσαμε για τις τροφές που είναι φυσικά πλούσιες σε σίδηρο. Όταν όμως υπάρχει αναιμία λόγω έλλειψης σιδήρου, η επιλογή ενός συμπληρώματος σιδήρου για τη διόρθωσή της είναι τις περισσότερες φορές αναγκαία. Ποια είναι όμως τα είδη των συμπληρωμάτων που κυκλοφορούν στην αγορά, τι ποσότητα σιδήρου χρειαζόμαστε στις διάφορες περιόδους τις ζωής μας και πώς ξέρουμε ότι παίρνουμε το κατάλληλο συμπλήρωμα σιδήρου;

Υπάρχουν 3 κύρια είδη συμπληρωμάτων σιδήρου (ενώσεις σιδήρου): ο θειϊκός σίδηρος (Ferrous Sulphate, FeSO4), o γλουκονικός σίδηρος (Ferrous Gluconate, E579), που χρησιμοποιείται και ως πρόσθετο στα τρόφιμα και ο φουμαρικός σίδηρος. Όταν κάποιος αγοράζει συμπληρώματα σιδήρου αυτό που θα πρέπει να προσέξει στην ετικέτα για να σιγουρευτεί ότι το συμπλήρωμά του θα του αποδώσει την ποσότητα σιδήρου που χρειάζεται είναι η ποσότητα του στοιχειώδη σιδήρου (elemental iron) και όχι του ολικού σιδήρου. Για παράδειγμα ένα συμπλήρωμα περιέχει 200 mg θειϊκoύ σιδήρου και προσφέρει 40 mg στοιχειώδους σιδήρου. Οπότε και η ποσότητα σιδήρου που θα προσλάβουμε από αυτό το συμπλήρωμα είναι 40 mg.

Οι συνιστώμενες ποσότητες πρόσληψης σιδήρου για τους άντρες και τις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση είναι 8 mg/ημέρα. Η ποσότητα αυτή αλλάζει για τις γυναίκες με έμμηνο ρύση (18 mg/ημέρα) και γίνεται ακόμα μεγαλύτερη για τις εγκυμονούσες (27 mg/ημέρα). Για το λόγο αυτό σε περιόδους εγκυμοσύνης χορηγούνται προληπτικά 30 mg σιδήρου/ημέρα ενώ για τις γυναίκες αυτές που αντιμετώπιζαν πρόβλημα έλλειψης σιδήρου και πριν την εγκυμοσύνη η ποσότητα του σιδήρου που θα χορηγηθεί μπορεί και να διπλασιαστεί!

Πολλοί άνθρωποι που λαμβάνουν συμπληρώματα σιδήρου βιώνουν παρενέργειες στο γαστρεντερικό όπως ναυτία, εμετός, διάρροια, δυσκοιλιότητα, σκουρόχρωμα, ξερά κόπρανα και στομαχικές διαταραχές. Σε αυτή την περίπτωση, πολλοί ειδικοί υποστηρίζουν ότι η αλλαγή και προτίμηση κάποιου συμπληρώματος με γλουκονικό σίδηρο αντί των άλλων 2 ειδών θα μπορούσε να διορθώσει την κατάσταση. Επίσης για να μειωθούν οι ανεπιθύμητες παρενέργειες, η λήψη σιδήρου θα πρέπει να αυξηθεί σταδιακά. Αυτό σημαίνει ότι τις πρώτες μέρες που θα ξεκινήσει κάποιος να παίρνει το συμπλήρωμα θα πάρει τη μισή από τη συστηνόμενη δόση και σιγά σιγά θα την αυξάνει ώσπου να φτάσει στη δόση που χρειάζεται. Επιπρόσθετα, το συμπλήρωμα σιδήρου θα πρέπει να λαμβάνεται μαζί με το φαγητό για να μην ενοχλεί τόσο το στομάχι. Βέβαια καλό είναι να μην λαμβάνεται ταυτόχρονα με τροφές πλούσιες σε ασβέστιο (γαλακτοκομικά προϊόντα) ή πίτουρο (δημητριακά ολικής άλεσης), οι οποίες μειώνουν την απορρόφηση του σιδήρου από τον οργανισμό.

Για να αυξηθεί η απορρόφηση του σιδήρου είτε από τροφές ή από συμπλήρωμα καλό είναι να καταναλώνονται ταυτόχρονα με τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη C όπως φρούτα (εσπεριδοειδή, ακτινίδια, μούρα, φράουλες κλπ) και φρεσκοστυμμένοι χυμοί φρούτων και λαχανικών.

Προσοχή! Μην λαμβάνετε συμπληρώματα σιδήρου χωρίς τη συμβουλή γιατρού. Όταν η αναιμία έχει διορθωθεί ο πλεονάζων σίδηρος είναι τοξικός! diatrofognostis